Glucosamine Dùng sao cho đúng?

Glucosamine – một cái tên không còn xa lạ với những ai quan tâm đến sức khỏe xương khớp, đặc biệt là người trung niên và cao tuổi. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ công dụng thực sự của Glucosamine và cách sử dụng đúng để đạt hiệu quả điều trị, tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhìn nhận lại Glucosamine dùng sao cho đúng, thay vì tin vào những lời truyền miệng.

Glucosamine là gì và vì sao được sử dụng phổ biến?

Glucosamine là một hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong mô liên kết, đặc biệt là ở các sụn khớp khỏe mạnh. Khi cơ thể lão hóa, khả năng tự tổng hợp Glucosamine giảm đi, khiến sụn khớp dần bị thoái hóa. Do đó, việc bổ sung Glucosamine từ bên ngoài được kỳ vọng sẽ hỗ trợ quá trình tái tạo sụn, làm chậm tiến trình thoái hóa khớp.

Trên thực tế, Glucosamine được chiết xuất chủ yếu từ vỏ của tôm, cua, sò, hến – những loại hải sản giàu hợp chất này. Dưới dạng dược phẩm hoặc thực phẩm chức năng, Glucosamine thường được dùng để điều trị viêm xương khớp, nhất là ở khớp gối, giúp giảm đau, cải thiện vận động và hỗ trợ làm chậm tiến trình tổn thương sụn khớp.

Glucosamine: Thuốc hay thực phẩm chức năng?

Một điều dễ gây hiểu nhầm cho người dùng là cách phân loại Glucosamine khác nhau giữa các quốc gia. Tại Mỹ, Glucosamine được xếp vào nhóm thực phẩm chức năng, tức không phải là thuốc và chưa được FDA công nhận như một phương pháp điều trị chính thống cho bệnh lý xương khớp. Ngược lại, tại hơn 70 quốc gia trên thế giới, trong đó có nhiều nước châu Âu và châu Á, Glucosamine đã được công nhận là thuốc điều trị thoái hóa khớp và được kê đơn chính thức.

Điều này khiến thị trường Glucosamine trở nên hỗn loạn, nhất là tại Việt Nam. Một cú tìm kiếm đơn giản trên Google với từ khóa “Glucosamine” sẽ cho ra hàng triệu kết quả, phần lớn là các trang rao bán thực phẩm chức năng xách tay với đủ chủng loại, hàm lượng và xuất xứ. Người tiêu dùng vì vậy dễ bị “hô biến” thành bệnh nhân thử nghiệm, dùng sản phẩm theo truyền miệng mà thiếu sự tư vấn y khoa.

Xem thêm: Viên Xương Khớp New Zealand GO Glucosamine 1-A-Day 1500mg 60 viên

Sử dụng bừa bãi – Hậu quả khôn lường

Rất nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc phụ nữ tiền mãn kinh, tự ý sử dụng Glucosamine như một “bảo bối” phòng ngừa thoái hóa khớp, đau nhức tay chân. Thế nhưng, không phải ai dùng cũng hiệu quả – thậm chí có người gặp phải tác dụng phụ đáng lo ngại.

Trường hợp điển hình như ông Đ.N. (65 tuổi, Hà Nội) – bị đau khớp gối nhưng ngại đi khám, ông nghe bạn bè giới thiệu và uống Glucosamine đều đặn 3 tháng. Kết quả: ông sụt cân, đầy hơi, ăn uống kém. Khi đi khám, bác sĩ xác định chính Glucosamine gây rối loạn tiêu hóa do tác dụng phụ của thuốc.

Hay như bà B.H. (43 tuổi, Hà Nội), sau khi dùng Glucosamine 1500mg mỗi ngày để trị đau khớp tay chân, bà đỡ đau nhưng lại xuất hiện triệu chứng hồi hộp, nhịp tim nhanh đến 95 lần/phút. Bác sĩ nghi ngờ đây là phản ứng phụ tim mạch do Glucosamine và chỉ định tạm ngưng sử dụng.

Những ví dụ thực tế này cho thấy rằng, dù Glucosamine là chất tự nhiên, việc sử dụng không có chỉ định vẫn tiềm ẩn rủi ro.

Glucosamine có tác dụng gì?

Các nghiên cứu cho thấy Glucosamine có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của thoái hóa khớp gối mức độ nhẹ đến trung bình. Nó giúp phục hồi cấu trúc sụn, cải thiện tính đàn hồi, giảm viêm và đau do thoái hóa. Ngoài ra, khi kết hợp với Chondroitin Sulfate, hiệu quả tái tạo sụn và giảm viêm có thể tăng lên, do Chondroitin giúp duy trì độ đàn hồi của sụn và ức chế enzym phá hủy sụn.

Một số nghiên cứu còn gợi ý rằng Glucosamine kết hợp với các chất như Vitamin C, Bromelain (enzym từ dứa), Mangan, hoặc dầu cá omega-3 có thể mang lại hiệu quả bổ trợ trong các bệnh lý khác như viêm khớp dạng thấp, vảy nến…

Tuy nhiên, các bằng chứng lâm sàng vẫn chưa đủ mạnh để khẳng định Glucosamine có thể thay thế hoàn toàn thuốc kháng viêm hay giảm đau trong điều trị thoái hóa khớp.

Những ai nên thận trọng khi dùng Glucosamine?

Glucosamine không phải là “thần dược” dùng tùy tiện. Những đối tượng sau cần đặc biệt lưu ý khi có ý định sử dụng:

• Người dị ứng hải sản (tôm, cua, sò, ốc…): Do Glucosamine thường chiết xuất từ vỏ giáp xác, nguy cơ dị ứng cao.

• Bệnh nhân tiểu đường: Glucosamine có thể làm tăng đường huyết nhẹ, cần theo dõi sát.

• Người đang dùng thuốc chống đông máu: Glucosamine có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt khi dùng kèm Aspirin hoặc Warfarin.

• Phụ nữ có thai, cho con bú và trẻ dưới 18 tuổi: Không khuyến nghị sử dụng.

• Người mắc bệnh dạ dày – tá tràng: Cần dùng kèm thuốc bảo vệ niêm mạc nếu có kết hợp thuốc kháng viêm giảm đau.

Cách sử dụng Glucosamine an toàn và hiệu quả

Để Glucosamine phát huy công dụng tối đa, người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn sau:

• Liều dùng thông thường: 1500mg/ngày, có thể chia 1–3 lần tùy chế phẩm.

• Thời gian dùng: Tối thiểu 4–6 tuần mới thấy hiệu quả rõ rệt, không có tác dụng giảm đau ngay tức thì.

• Phối hợp điều trị: Glucosamine nên dùng cùng các thuốc giảm đau/kháng viêm trong giai đoạn đầu, sau đó duy trì riêng khi triệu chứng ổn định.

• Tham khảo bác sĩ chuyên khoa: Trước khi bắt đầu bất kỳ liệu trình Glucosamine nào, nhất là ở người có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, gan, thận.

Tác dụng phụ có thể gặp

Mặc dù được xem là tương đối an toàn, Glucosamine vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

• Rối loạn tiêu hóa: đầy bụng, buồn nôn, tiêu chảy

• Mất ngủ, buồn ngủ, nhức đầu

• Phản ứng dị ứng ngoài da, ngứa, phát ban

• Tăng huyết áp hoặc nhịp tim nhanh

• Nhạy cảm ánh sáng, móng cứng bất thường

Vì vậy, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình dùng, hãy ngừng thuốc và đến cơ sở y tế để được kiểm tra.

Glucosamine không phải là “thần dược” trị đau khớp như nhiều người lầm tưởng. Dù mang lại một số lợi ích nhất định trong việc hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp, nhưng nếu sử dụng không đúng cách, không đúng đối tượng, Glucosamine hoàn toàn có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng.

Hãy sáng suốt khi lựa chọn sản phẩm và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Việc chăm sóc khớp không chỉ phụ thuộc vào thuốc, mà còn là chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng và tập luyện khoa học hằng ngày.

NHÀ THUỐC VIETCARE84