5 hướng dẫn chế độ ăn mới của Mỹ, phòng ngừa bệnh mãn tính

Hướng dẫn chế độ ăn mới của Mỹ khuyến khích người dân tập trung hơn vào việc ăn uống lành mạnh trong suốt cuộc đời, linh hoạt trong cách ăn uống và cắt giảm lượng calo rỗng...

Các khuyến nghị được đưa ra 5 năm một lần bởi Bộ Nông nghiệp và Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, được thiết kế để tăng cường dinh dưỡng và ngăn ngừa bệnh mãn tính cho người dân. Hướng dẫn ảnh hưởng đến các chương trình thực phẩm và dinh dưỡng ở cấp liên bang, tiểu bang và địa phương, và tác động đến cách các công ty thực phẩm chế biến sản phẩm.

Judith Wylie-Rosett, giáo sư nghiên cứu dinh dưỡng và nâng cao sức khỏe tại Đại học Y Albert Einstein ở Thành phố New York, Mỹ, cho biết: Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường, ung thư và bệnh tim cao có thể giảm xuống nếu mọi người ăn uống lành mạnh hơn. Các bệnh mãn tính thường liên quan đến bệnh béo phì và các thói quen dinh dưỡng kém.

Dưới đây là năm hướng dẫn quan trọng từ các chuyên gia dinh dưỡng:

Linh hoạt trong chế độ ăn

Các khuyến nghị nhấn mạnh rằng chúng ta có thể ăn uống lành mạnh qua nhiều hình thức và có thể điều chỉnh sao cho phù hợp với truyền thống văn hóa, sở thích cá nhân và điều kiện kinh tế.

Ví dụ, loại bỏ thịt đỏ ra khỏi chế độ ăn không có nghĩa là mọi người phải ăn nguồn protein mà họ không thích. Penny Kris-Etherton, giáo sư dinh dưỡng tại Đại học Bang Pennsylvania ở University Park cho biết: Bạn có thể ăn đạm thực vật hoặc ăn hải sản, thịt gia cầm và các loại đậu thay cho thịt đỏ.

Sự chú trọng về tùy chỉnh chế độ ăn dựa trên văn hóa, điều kiện kinh tế và sở thích cá nhân này khá khác biệt so với cách tiếp cận “một chuẩn duy nhất cho tất cả mọi người” trước đây về ăn uống lành mạnh.

Việc tùy chỉnh thông điệp cho từng người khiến mọi người hứng thú hơn trong quá trình lựa chọn các thói quen sống, có nghĩa là họ có khả năng thay đổi các thói quen xấu cao hơn. Trước đây, các hướng dẫn thường hướng tới đại đa số, trong khi xã hội của chúng ta đang dần tiến đến đại đa số là các nhóm thiểu số. Chúng ta cần tôn trọng và giải quyết các nhu cầu về sự đa dạng trong xã hội.

Hạn chế calo rỗng

Lần đầu tiên kể từ trước tới nay, các hướng dẫn nói rằng trẻ em dưới 2 tuổi nên tránh hoàn toàn thức ăn và đồ uống có cho thêm đường, chẳng hạn như bánh ngọt, kem và đồ uống trái cây, nhưng các hướng dẫn khác về các loại đường bổ sung vẫn không thay đổi.

Các hướng dẫn về tiêu thụ rượu trước đây - không quá hai ly mỗi ngày cho nam giới và một ly cho phụ nữ trưởng thành. Ủy ban cố vấn đã đề nghị nam giới hạn chế rượu bia xuống còn một ly mỗi ngày. Phụ nữ mang thai nên tránh rượu bia hoàn toàn.

Theo Kris-Etherton, đường và rượu không có bất kỳ chất dinh dưỡng nào. Đường thường được thêm vào nhiều loại thực phẩm mà bạn có thể không ngờ tới, bao gồm nước sốt spaghetti đóng chai, tương cà, bánh mì và ngũ cốc. Điều quan trọng là phải đọc thành phần dinh dưỡng trên bao bì và lựa chọn thực phẩm phù hợp.

Nhu cầu dinh dưỡng tùy theo từng giai đoạn

Hướng dẫn lần đầu tiên phác thảo các khuyến nghị "theo từng giai đoạn cuộc đời, từ sơ sinh cho đến khi trưởng thành". Ví dụ, trẻ sơ sinh nên bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Nếu không thể cho con bú sữa mẹ, trẻ nên được cho ăn sữa công thức có bổ sung chất sắt.

Ngoài ra, các hướng dẫn công nhận rằng những người từ 60 tuổi trở lên có nhu cầu dinh dưỡng hơi khác một chút. Ví dụ, chứng thiếu hụt vitamin B12 phổ biến hơn ở người lớn tuổi vì khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng tự nhiên giảm theo tuổi tác, nhưng cũng có thể giảm do một số loại thuốc. Vì vậy, người lớn tuổi được khuyên ăn đủ lượng protein (một nguồn cung cấp B12 phổ biến), cũng như các loại thực phẩm tăng cường B12 được khuyến nghị.

Kết hợp nhiều loại thực phẩm

Chúng ta không ăn từng loại thực phẩm riêng lẻ mà kết hợp nhiều loại theo thời gian, tạo thành một chế độ ăn. Wylie-Rosett cho biết, chúng ta cần ăn nhiều loại trái cây và rau quả nhiều màu sắc hơn là tập trung vào việc tiêu thụ các chất dinh dưỡng cụ thể. Ăn đa dạng để tránh tình trạng người dân bị thiếu hụt chất, và đạt được sức khỏe tối ưu.

Các hướng dẫn khuyến nghị mọi người nên thay đổi nguồn protein của mình, lấp đầy nửa suất ăn với hỗn hợp các loại trái cây và rau quả khác nhau, chọn các sản phẩm thay thế từ sữa ít béo hoặc đậu nành, và tránh thực phẩm nhiều đường, chất béo bão hòa và natri.

Giá trị trong mỗi miếng ăn

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mỗi miếng ăn đều phải có giá trị. Điều này có nghĩa là tránh thức ăn vặt có hàm lượng calo cao như khoai tây chiên, bánh quy và thức ăn nhanh chứa nhiều calo (và nghèo chất dinh dưỡng) và ăn các thức ăn lành mạnh hơn, ví dụ như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả; dùng dầu thực vật thay vì bơ hoặc dầu dừa; và dùng sữa ít béo và protein nạc…

Kris-Etherton cho biết, khi bạn ăn tất cả các loại thực phẩm một cách phù hợp, bạn sẽ không muốn ăn các loại thực phẩm khác, vì bạn đã no và hài lòng. Các lợi ích này có tính chất cộng dồn. Mọi người có thể sẽ ngủ ngon hơn, ít căng thẳng hơn và có nhiều năng lượng hơn để tập thể dục… Tất cả những điều này có thể giúp chúng ta khỏe mạnh và ngăn ngừa các bệnh mạn tính nguy hiểm.

Hà Phương

(Theo Drugs 1/2021)