Cách Tra Cứu Thông Tin Thuốc - Thực Phẩm Chức Năng Thật Giả

Tháng 5/2025, Bộ Y tế thu hồi công bố 18 sản phẩm thực phẩm chức năng của Abbott Việt Nam, trong khi Pharmacity cũng thu hồi 4 sản phẩm liên quan đến Công ty Herbitech – đơn vị bị điều tra vì sản xuất hàng giả. Đáng chú ý, Công an Hà Nội đã triệt phá đường dây buôn bán hơn 100 tấn TPCN và thiết bị y tế giả đội lốt hàng ngoại.

Những vụ việc trên không chỉ gióng lên hồi chuông báo động về tình trạng thuốc và thực phẩm chức năng giả đang len lỏi khắp thị trường, mà còn cho thấy mối nguy hiểm cận kề đối với sức khỏe cộng đồng. Trong “ma trận” sản phẩm kém chất lượng, việc biết cách tra cứu thông tin thuốc - thực phẩm chức năng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

1. Thuốc và thực phẩm chức năng kém chất lượng là gì?

Thuốc kém chất lượng là những chế phẩm dược không đạt một hoặc nhiều tiêu chí chất lượng theo quy định của Dược điển Việt Nam hoặc tiêu chuẩn cơ sở đã đăng ký với Bộ Y tế. Những sản phẩm này có thể bị thay đổi về thành phần, hàm lượng hoạt chất, độ tinh khiết hoặc không được bảo quản đúng điều kiện dẫn đến giảm hoặc mất tác dụng điều trị.

Có thể kể đến:

• Thuốc giả (không chứa hoạt chất, chứa sai hoạt chất)

• Thuốc hết hạn sử dụng nhưng được thay đổi nhãn mác

• Thuốc bị làm nhái bao bì giống sản phẩm chính hãng

Thực phẩm chức năng kém chất lượng là những sản phẩm không được cơ quan chức năng cấp phép lưu hành, chứa hoạt chất cấm, hàm lượng không đúng như công bố, hoặc sử dụng các hình thức quảng cáo lừa đảo.

Điều đáng lo là nhiều người tiêu dùng Việt Nam chưa quen kiểm tra kỹ lô sản xuất, số hiệu và hạn dùng của thuốc. Trong khi đó, thuốc/TPCN kém chất lượng thường bị thu hồi theo từng lô cụ thể. Nếu các sản phẩm bị đình chỉ vẫn tiếp tục được bán để thu hồi vốn, người dùng rất dễ sử dụng nhầm mà không nhận biết được rủi ro.

Hậu quả tiềm ẩn khi sử dụng

Việc sử dụng thuốc hoặc TPCN kém chất lượng có thể gây ra:

• Không đạt hiệu quả điều trị hoặc phòng ngừa bệnh, làm bệnh diễn tiến nặng hơn

• Tác dụng phụ nghiêm trọng, dị ứng, ngộ độc, thậm chí gây tử vong

• Tương tác thuốc nguy hiểm, nhất là ở người cao tuổi, người có bệnh nền

• Mất niềm tin vào sản phẩm chính hãng, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống y tế

2. Các bước tra cứu thông tin thuốc/thực phẩm chức năng thật giả

2.1 Đối với thuốc:

Mỗi loại thuốc hợp pháp đều được cấp số đăng ký lưu hành bởi Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), và mỗi TPCN đều phải có số tiếp nhận bản công bố sản phẩm do Cục An toàn thực phẩm hoặc Sở Y tế tỉnh thành cấp.

Cách kiểm tra:

Bước 1: Truy cập website tra cứu:

• Đối với thuốc hóa dược, vắc xin, sinh phẩm y tế:

Truy cập: https://dichvucong.dav.gov.vn/congbothuoc/index

• Đối với thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền:

Truy cập: https://ydct-dichvucong.moh.gov.vn/congbothuoc

Bước 2: Tra cứu thông tin thuốc

Tại ô tìm kiếm, nhập số đăng ký thuốc rồi nhấn “Tìm kiếm” để xem kết quả.

• Số đăng ký do Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cấp, thường đứng sau chữ SĐK trên bao bì.

• Thuốc hóa dược, vắc xin, sinh phẩm thường có mã bắt đầu bằng VD-, VN-, VS-, GC-…

• Thuốc cổ truyền, dược liệu có mã bắt đầu bằng TCT-, VCT-, VNCT-…

Số đăng ký thường được in ở mặt bên, mặt sau, tem phụ trên hộp hoặc trên thân tuýp, lọ thuốc dạng bôi.

Nếu không tìm thấy số đăng ký, chọn “Tra cứu nâng cao”, nhập thêm thông tin thuốc rồi nhấn “Tìm kiếm” để hiển thị kết quả.

Dưới đây là phiên bản viết lại, ngắn gọn và chuẩn SEO:

Bước 3: Kiểm tra thông tin

• Nếu thông tin thuốc hiện đầy đủ: so sánh tên thuốc, số đăng ký, hướng dẫn sử dụng, dạng bào chế, hoạt chất, hàm lượng và nơi sản xuất. Nếu tình trạng còn hiệu lực, có thể yên tâm sử dụng.

• Nếu không tìm thấy kết quả, rất có thể đây là thuốc giả hoặc thuốc kém chất lượng.

2.2 Đối với thực phẩm chức năng:

Bước 1: Truy cập trang tra cứu chính thức

Truy cập vào website của Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế Việt Nam) tại địa chỉ:
https://vfa.gov.vn

hoặc trang web chuyên tra cứu công bố sản phẩm TPCN.

Bước 2: Nhập số công bố hoặc tên sản phẩm vào ô tìm kiếm

• Ở ô tìm kiếm, bạn nhập chính xác số công bố sản phẩm hoặc tên sản phẩm thực phẩm chức năng cần kiểm tra.

• Nếu không có số công bố, có thể dùng tên sản phẩm kèm thông tin nhà sản xuất để tìm kiếm nâng cao.

Bước 3: Đọc và đối chiếu thông tin hiển thị

Khi kết quả hiện ra, bạn cần kiểm tra kỹ các thông tin sau:

• Tên sản phẩm và tên nhà sản xuất/phân phối phải trùng khớp với thông tin trên bao bì.

• Số công bố phải đúng với số ghi trên sản phẩm.

• Thành phần, công dụng, hạn sử dụng, quy cách đóng gói được cơ quan quản lý xác nhận.

• Tình trạng công bố còn hiệu lực (chưa bị thu hồi hoặc đình chỉ).

Nếu các thông tin trên khớp, sản phẩm có thể được coi là hợp pháp và an toàn khi sử dụng.

Bước 4: Trường hợp không tìm thấy hoặc thông tin không khớp

• Nếu không tìm thấy kết quả, hoặc thông tin hiển thị không trùng khớp với sản phẩm bạn đang kiểm tra, rất có thể đây là thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng hoặc chưa được cấp phép lưu hành. Hãy kiểm tra thêm bước lưu ý bên dưới.

Lưu ý thêm:

• Ngoài việc tra cứu qua số công bố, bạn nên kiểm tra bao bì sản phẩm có tem chống giả, mã QR code hoặc số seri để quét và xác minh trực tiếp từ nhà sản xuất/đơn vị phân phối.

• Mua thực phẩm chức năng tại các nhà thuốc, cửa hàng uy tín, có hóa đơn, giấy tờ rõ ràng để tránh rủi ro.

Mọi thắc mắc cần tư vấn vui lòng liên hệ Hotline nhà thuốc: 0904 153 009 - 0962 48 8484

Xem thêm: Cách quét mã vạch kiểm tra hàng THẬT chính hãng

3. Những lưu ý để tránh mua phải thuốc và TPCN kém chất lượng

Lựa chọn địa điểm mua hàng uy tín

• Ưu tiên mua tại các nhà thuốc đạt chuẩn GPP (Thực hành tốt nhà thuốc)

• Chọn các sàn thương mại điện tử chính thức, có gian hàng chính hãng, tem bảo hành điện tử

• Tránh mua qua livestream Facebook, Zalo, không rõ nguồn gốc

LH Hotline Nhà thuốc Vietcare84: 0904 153 009 - 0962 48 8484 để được tư vấn và mua sản phẩm chính hãng chất lượng.

Kiểm tra bao bì sản phẩm

Một sản phẩm chính hãng cần đảm bảo:

• Bao bì rõ nét, không trầy xước, không tẩy xóa thông tin

• Có tem niêm phong, tem chống giả (nếu có)

• In đầy đủ các thông tin: nhà sản xuất, nhà phân phối, thành phần, hướng dẫn sử dụng, ngày sản xuất – hạn sử dụng

Sản phẩm quá hạn, tem bong tróc, không ghi rõ đơn vị chịu trách nhiệm là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng.

Cẩn trọng với quảng cáo “quá tốt để là thật”

• Thuốc và TPCN không được phép quảng cáo gây hiểu lầm về công dụng điều trị bệnh

• Tránh mua sản phẩm được “thần thánh hóa” như: trị khỏi tiểu đường, ung thư, béo phì sau vài ngày dùng…

• Những lời quảng cáo kiểu “chỉ bán hôm nay”, “giảm 70% duy nhất hôm nay” thường là chiêu trò đẩy hàng tồn hoặc hàng giả

Hỏi ý kiến chuyên gia y tế

Trước khi quyết định sử dụng bất kỳ sản phẩm thuốc hoặc thực phẩm bổ sung nào:

• Tham khảo bác sĩ, dược sĩ nếu bạn đang có bệnh nền, đang dùng thuốc

• Đặc biệt lưu ý khi dùng cho trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai

Chuyên gia có thể hỗ trợ bạn nhận diện đâu là sản phẩm phù hợp, có công dụng thực sự và xuất xứ rõ ràng.

Thị trường dược phẩm và thực phẩm chức năng ở Việt Nam đang ngày càng mở rộng, kéo theo nhiều nguy cơ tiềm ẩn về hàng giả, hàng kém chất lượng. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình bằng cách tra cứu thông tin thuốc, thực phẩm chức năng thật giả một cách khoa học, cẩn trọng và có hệ thống.

Đừng ngần ngại kiểm tra – vì mỗi bước tra cứu là một lớp bảo vệ an toàn cho sức khỏe của chính bạn.