Đau bụng kinh - nguyên nhân và các dấu hiệu không nên bỏ qua

Nhiều phụ nữ cho rằng đau bụng trong kỳ kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý bình thường và dễ dàng bỏ qua các triệu chứng khó chịu đi kèm. Tuy nhiên, nếu các cơn đau kéo dài, dữ dội, kèm theo nhiều biểu hiện bất thường khác thì rất có thể đây không chỉ đơn thuần là hiện tượng đau bụng kinh nguyên phát mà còn là dấu hiệu của những bệnh lý phụ khoa nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân gây đau bụng kinh có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của phụ nữ.

Đau bụng kinh không đơn giản như bạn nghĩ

Đau bụng kinh là cảm giác co thắt vùng bụng dưới xuất hiện trước hoặc trong chu kỳ kinh nguyệt. Tình trạng này thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Tuy nhiên, khi mức độ đau tăng nặng, kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng bất thường, đây có thể là biểu hiện của các vấn đề phụ khoa tiềm ẩn cần được điều trị kịp thời.

Các cơn đau dữ dội không những làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng đến công việc, học tập mà còn có thể liên quan đến các bệnh lý ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra đau bụng kinh bất thường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng:

Xem thêm: Những trục trặc dễ gặp trong kỳ “đèn đỏ”

Khi có dấu hiệu bất thường, phụ nữ nên đi khám chuyên khoa. Ảnh: BV Bãi Cháy

Những nguyên nhân bệnh lý gây đau bụng kinh bất thường

1. Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các cơn đau bụng kinh dữ dội. Đây là tình trạng các mô nội mạc – vốn chỉ phát triển bên trong tử cung – lại lạc chỗ, phát triển ở các vị trí bên ngoài như buồng trứng, ống dẫn trứng, bàng quang, ruột hay phúc mạc vùng chậu.

Những mô lạc chỗ này vẫn chịu sự điều tiết của hormone sinh dục, nên mỗi kỳ kinh nguyệt, chúng cũng bong tróc và chảy máu giống như nội mạc trong tử cung. Tuy nhiên, máu này không thể thoát ra ngoài cơ thể, dẫn đến hiện tượng viêm nhiễm, hình thành mô sẹo, dính vùng chậu và hình thành u nang buồng trứng (đặc biệt là u nang “sô-cô-la”). Tình trạng này không chỉ gây đau bụng dữ dội mỗi kỳ kinh mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản, thậm chí gây vô sinh nếu không được điều trị kịp thời.

2. U xơ tử cung

U xơ tử cung là những khối u lành tính phát triển từ cơ tử cung. Mặc dù đa phần không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng những khối u có kích thước lớn hoặc nằm gần lớp nội mạc có thể gây đau bụng kinh, rong kinh, kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài. U xơ tử cung cũng là nguyên nhân tiềm ẩn khiến phụ nữ khó thụ thai, tăng nguy cơ sảy thai hoặc sinh non.

3. Bệnh viêm vùng chậu (PID)

Viêm vùng chậu là tình trạng nhiễm trùng các cơ quan sinh sản như tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng. Bệnh thường bắt nguồn từ các bệnh lây truyền qua đường tình dục không được điều trị đúng cách. Viêm vùng chậu không chỉ gây đau vùng bụng dưới, rối loạn kinh nguyệt mà còn làm tắc ống dẫn trứng – nguyên nhân phổ biến gây vô sinh.

Dấu hiệu cảnh báo cơn đau bụng kinh bất thường

Việc phân biệt đau bụng kinh sinh lý và đau bụng kinh bệnh lý là rất quan trọng. Dưới đây là những dấu hiệu gợi ý bạn nên đặc biệt lưu ý:

1. Đau bụng kinh khởi phát muộn hoặc ngày càng nghiêm trọng

Đau bụng kinh nguyên phát thường xuất hiện từ sớm, ngay sau khi nữ giới bắt đầu có kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu trước đây bạn không đau nhiều nhưng sau này các cơn đau tăng lên về mức độ và tần suất, rất có thể đây là dấu hiệu đau bụng kinh thứ phát – thường do các bệnh lý như lạc nội mạc tử cung hoặc u xơ tử cung gây ra.

2. Đau vùng chậu kéo dài ngoài kỳ kinh

Cảm giác đau nhẹ vùng bụng dưới trong thời điểm hành kinh hoặc rụng trứng là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên bị đau vùng chậu vào các thời điểm khác trong chu kỳ, kèm theo các dấu hiệu như đầy hơi, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa hoặc đau khi đi vệ sinh, thì cần được thăm khám chuyên khoa.

Xem thêm: 7 Cách Tự Nhiên Giúp Ngủ Ngon Hơn Trong Thời Kỳ Mãn Kinh

3. Chuột rút kinh nguyệt kéo dài hơn 3 ngày

Thông thường, các cơn đau bụng kinh chỉ kéo dài 1–2 ngày đầu của chu kỳ. Nếu bạn bị chuột rút kéo dài suốt kỳ kinh nguyệt hoặc bắt đầu từ nhiều ngày trước khi hành kinh, đây có thể là biểu hiện bất thường.

4. Kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài

Nếu chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày, hoặc bạn phải thay băng vệ sinh mỗi 1–2 giờ do máu ra quá nhiều, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý như u xơ tử cung, polyp tử cung hoặc rối loạn nội tiết. Mất máu nhiều còn dẫn đến thiếu máu, mệt mỏi, chóng mặt kéo dài.

5. Các triệu chứng khác đi kèm

Ngoài đau bụng, nếu bạn xuất hiện các dấu hiệu sau, hãy đến gặp bác sĩ phụ khoa để kiểm tra:

• Kinh nguyệt không đều, thất thường

• Đau khi quan hệ tình dục

• Khó mang thai, chậm có con

• Đau khi đi đại tiện trong kỳ kinh

• Buồn nôn, tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa khi hành kinh

• Cảm giác đầy bụng, sưng hoặc có khối bất thường ở vùng chậu

• Các triệu chứng tiết niệu bất thường trong kỳ kinh nguyệt

Không nên chủ quan với đau bụng kinh bất thường

Đau bụng kinh đến mức phải nghỉ học, nghỉ làm thường xuyên không phải là điều bình thường. Nhiều phụ nữ vì e ngại hoặc xem nhẹ mà trì hoãn việc đi khám, dẫn đến các bệnh lý âm thầm tiến triển nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản sau này.

Khám phụ khoa định kỳ ít nhất 6 tháng/lần là biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm các bất thường tại cơ quan sinh sản. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào kể trên, hãy chủ động thăm khám càng sớm càng tốt. Việc chẩn đoán và điều trị kịp thời không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm đau đớn trong kỳ kinh mà còn bảo toàn khả năng làm mẹ.

Đau bụng kinh không đơn thuần là một triệu chứng sinh lý bình thường ở phụ nữ. Trong nhiều trường hợp, đó là lời cảnh báo sớm của những bệnh lý phụ khoa nguy hiểm như lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung hay viêm vùng chậu. Chủ động lắng nghe cơ thể, theo dõi chu kỳ kinh và đi khám chuyên khoa khi có biểu hiện bất thường chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe sinh sản của bạn.